Luật Căn cước được Quốc hội khoá XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6, có hiệu lực từ ngày 01/7/2024. Trong đó có những điểm mới đáng chú ý như: Chứng minh nhân dân 9 số hết hiệu lực từ 01/01/2025; Bỏ thông tin quê quán và vân tay trên thẻ căn cước; Cấp thẻ Căn cước cho người dưới 06 tuổi; Bổ sung quy định cấp Giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch…Đối với địa bàn Sóc Sơn, do đặc thù có sân bay quốc tế Nội Bài nên việc triển khai cấp căn cước tại cửa khẩu cho công dân Việt Nam ở nước ngoài ngay khi vừa trở về nước được Đảng ủy, Chỉ huy Công an huyện quan tâm, chỉ đạo.

Công an huyện Sóc Sơn sẽ tiến hành cấp Căn cước lưu động ngay tại sân bay Nội Nài cho công dân Việt Nam ở nước ngoài khi trở về nước (Ảnh tư liệu)

Trung tá Nguyễn Ngọc Tuấn - Phó trưởng Công an huyện Sóc Sơn cho biết, thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Công an về việc triển khai thực hiện cấp Căn cước cho công dân Việt Nam ở nước ngoài trở về nước tại các Cửa khẩu sân bay quốc tế; Kế hoạch số 224 ngày 28/6/2024 của CATP về triển khai thu nhận hồ sơ cấp Căn cước cho công dân và hồ sơ cấp Giấy chứng nhận Căn cước cho người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch đang sinh sống trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đảng ủy, Ban Chỉ huy Công an huyện đã chỉ đạo Đội Cảnh sát QLHC về TTXH phối hợp với Phòng PC06 cập nhật phần mềm và tiếp nhận 01 máy thu nhận mống mắt, triển khai lắp đặt bộ thiết bị thu nhận hồ sơ cấp Căn cước tại Khu vực sân bay quốc tế Nội Bài để thực hiện cấp căn cước cho công dân bắt đầu từ 7h30 ngày 01/7/2024 (hoặc căn cứ tình hình thực tế lịch trình các chuyến bay).

Để đảm bảo quyền lợi của Công dân Việt Nam ở nước ngoài khi trở về nước, lực lượng cảnh sát quản lý hành chính đang tích cực phối hợp với Công an cửa khẩu Sân bay quốc tế Nội Bài, An ninh sân bay và các đơn vị liên quan khảo sát, bố trí địa điểm thu nhận hồ sơ cấp Căn cước gần khu vực làm thủ tục nhập cảnh. Đồng thời, nắm danh sách số hành khách là công dân Việt Nam ở nước ngoài trở về nước (đang sử dụng CMND hay thẻ Căn cước công dân); phối hợp xác minh thông tin qua hệ thống tra cứu dữ liệu thông tin cấp hộ chiếu, dữ liệu xuất nhập cảnh trong trường hợp thiếu thông tin khi có yêu cầu. Sau khi tiếp nhận, các trường hợp đủ điều kiện sẽ được xử lý và truyền dữ liệu hồ sơ cấp Căn cước, tiếp nhận thẻ trả về từ Cục C06 - Bộ Công an để liên hệ trả thẻ Căn cước cho công dân hoặc trả qua dịch vụ chuyển phát. Trung tá Nguyễn Sỹ Quý - Đội trưởng Đội cảnh sát QLHC về TTXH CAH Sóc Sơn cho biết thêm.

Để triển khai hiệu quả nhiệm vụ này, Công an huyện cũng đã xây dựng kế hoạch phân công cụ thể theo ca đối với các Tổ công tác cấp Căn cước lưu động tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài. Đồng thời, yêu cầu cán bộ chiến sỹ nâng cao ý thức, trách nhiệm phục vụ nhằm đảm bảo quyền lợi của công dân trong quá trình cấp Căn cước.

Bên cạnh việc triển khai cấp Căn cước lưu động cho đối tượng là công dân Việt Nam ở nước ngoài về nước tại sân bay Nội Bài, Công an huyện Sóc Sơn đồng thời triển khai cấp Căn cước cho công dân trên địa bàn huyện tại trụ sở Công an huyện Sóc Sơn bắt đầu từ ngày 1/7/2024. Đối tượng được cấp thẻ Căn cước gồm cả công dân từ 0 đến 6 tuổi; từ đủ 6 tuổi đến 14 tuổi và từ đủ 14 tuổi trở lên.

Dự kiến mặt trước của thẻ căn cước cấp cho công dân từ 0-6 tuổi

So với Luật Căn cước công dân năm 2014, Luật Căn cước năm 2023 bổ sung độ tuổi cấp Căn cước đối với người dưới 14 tuổi, việc cấp thẻ căn cước cho người dưới 14 tuổi là không bắt buộc và thực hiện theo nhu cầu của người dân. Việc bổ sung quy định này là bảo đảm tính khả thi khi hiện nay đã có sự thay đổi về công nghệ thu nhận sinh trắc học của con người như đối với vân tay thì sử dụng bộ thu nhận vân tay điện tử thay thế cho sử dụng mực lăn tay, chỉ bản nên có thể thực hiện thu nhận được vân tay của người từ đủ 05 tuổi trở lên vẫn bảo đảm yêu cầu về đối sánh dữ liệu sinh trắc học và yêu cầu quản lý nhà nước.  Bên cạnh đó, việc cấp thẻ căn cước công dân cho người dưới 14 tuổi cũng phù hợp với quy định pháp luật về xuất nhập cảnh (hiện nay vẫn đang thực hiện cấp hộ chiếu, thị thực cho trẻ em mới khai sinh, có chụp ảnh khuôn mặt) và các quy định pháp luật khác có liên quan; đồng thời, tương thích với pháp luật của nhiều nước trên thế giới.

Mặt khác, thẻ căn cước cấp cho người dưới 14 tuổi không thay thế cho việc cấp giấy khai sinh. Ủy ban nhân dân cấp xã vẫn thực hiện cấp giấy khai sinh cho người dân theo quy định của pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, việc sử dụng giấy khai sinh với kích thước của tờ A4, dễ rách nát, hư hỏng, khó bảo quản và chỉ được cấp một lần trong suốt cuộc đời. Trong khi đó, thẻ căn cước với kích thước nhỏ gọn, chất liệu tốt, tính bảo mật, bảo an cao và còn có thể được tích hợp thêm rất nhiều thông tin khác theo nhu cầu của người dân sẽ mang lại nhiều tiện ích cho người dân trong việc đi lại (như đi máy bay, tàu hỏa…), học tập, khám chữa bệnh (như không cần phải mang theo thẻ Bảo hiểm y tế, Sổ tiêm chủng…) và thực hiện các giao dịch khác trong đời sống hàng ngày nên hiệu quả về lợi ích kinh tế - xã hội đem lại khi thực hiện quy định này là rất lớn.

So với Luật Căn cước công dân năm 2014, Luật Căn cước năm 2023 bổ sung một số thông tin sinh trắc học như mống mắt, ADN, giọng nói. Việc thu thập thông tin sinh trắc học về mống mắt, ADN, giọng nói chỉ áp dụng đối với một số người có tiền án, tiền sự phục vụ công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật. Đối với các trường thông tin khác như email, số điện thoại, nghề nghiệp... là những thông tin không bắt buộc, những thông tin này được thu thập qua quá trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính nhằm phục vụ chính lợi ích của người dân.

Thông tin được tích hợp vào thẻ căn cước gồm thông tin thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn hoặc giấy tờ khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định, trừ thông tin trên giấy tờ do Bộ Quốc phòng cấp. Những thông tin được tích hợp vào thẻ Căn cước công dân có giá trị sử dụng tương đương với việc xuất trình các giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp có thông tin được tích hợp./.